KAIYO- MARU
Een oorlogsschip dat in opdracht van Japan in 1865 op de werf van C. Gips in Dortdrecht werd gebouwd. De Kayo- Maru en de eeuwenoude, bijzondere relatie tussen Japan en Nederland

In 1997 is het startsein gegeven voor de viering van '400 jaar Japan- Nederland', die in het jaar 2000 zal plaatsvinden. Deze festiviteiten zijn de aanleiding voor deze uitgave over de Kaiyō-maru.
In de zomer van 1997 heeft Kunsthandel Rob Kattenburg bv de hand weten te leggen op een uniek schilderij door de Dordrechtse kunste- naar François Carlebur van de Kaiyō-maru: een oorlogsschip dat in opdracht van Japan in 1865 op de werf van C. Gips in Dordrecht werd gebouwd.
Het betreft een schilderij dat meer dan een eeuw in het bezit van de erven van de scheepsbouwers is geweest, evenals een gelijktijdig ver- worven schilderij van M. Schouman uit 1827, waarop de werf van J. Schouten in Dordrecht afgebeeld staat. Met uitzondering van expo- sities in Dordrecht, Amsterdam en Den Helder in 1979, is het doek van de Kaiyō-maru nog niet in de openbaarheid is geweest.

Maar het gaat hier om meer dan een knap geschilderd scheepsportret van een kunstenaar waarvan slechts een zeer klein oeuvre bekend is. Het kunstwerk heeft ook een grote historische waarde. Kaiyō-maru is immers het schip dat een tijdperk afsloot van eeuwenlang contact tussen Japan en Nederland. Een samenwerking die begon met de komst van de eerste Nederlanders in Japan, in het jaar 1600 met het schip De Liefde, en die eindigde met het doorbreken van het Japanse isolationisme door de Amerikanen in 1854. Tegelijkertijd markeert de bouw van de Kaiyō-maru, waartoe Nederland de opdracht voorna- melijk kreeg dankzij de bemiddeling van de Nederlandsche Handel- maatschappij, het ontstaan van de moderne Japanse scheepsbouw en marine.
Op de volgende pagina's wordt het boeiende verhaal van de Kaiyō- maru en daarmee van de eeuwenoude, bijzondere relatie tussen Japan en Nederland in woord en beeld verteld.